home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Aminet 25 / Aminet 25 (1998)(GTI - Schatztruhe)[!][Jun 1998].iso / Aminet / demo / mag / MWI_Excess02.lha / MWI-Excess02 / Arty / 075 / 075
Encoding:
Text File  |  1998-01-07  |  9.5 KB  |  286 lines
  1.  
  2.             William Gibson
  3.      Robin Hood cyberprzestrzeni
  4.  
  5.  
  6. Cyberprzestrzeï   -   to   sîowo  dziô
  7. wymawia      sië      z     prawdziwym
  8. namaszczeniem.   Ludzie  dzielâ sië na
  9. tych, którzy coô wiedzâ na jego temat,
  10. oraz    tych   niewtajemniczonych,   z
  11. pogardâ   okreôlanych   jako  "cyfrowo
  12. opóúnieni".   Nikt nie zwraca uwagi na
  13. to,   ûe   czîowiek,   który  wymyôliî
  14. wirtualny  ôwiat  sieci komputerowej i
  15. nazwaî jâ tym terminem, wcale nie jest
  16. nastolatkiem surfujâcym po Internecie.
  17. "Nie  mam  wîasnego  adresu  e-mail" -
  18. mówi o sobie.  "Nie mam nawet modemu".
  19. Czîowiek  ten to 49-letni dziô pisarz,
  20. autor       szlagierowej      powieôci
  21. "Neuromancer"    i    kultowa   postaê
  22. cyberkultury:  WILLIAM GIBSON.
  23.  
  24.             "NEUROMANCER"
  25.  
  26. Za którego otrzymaî trzy najwaûniejsze
  27. nagrody  ôwiatowej  fantastyki:  Hugo,
  28. Nebulë i Phillip K.Dick Memorial Award
  29. -  jako  pierwszy  pisarz  w historii.
  30. Powieôê    zaskakiwaîa    pod   kaûdym
  31. wzglëdem  -  bîyskotliwâ wizjâ ôwiata,
  32. brawurowâ  akcjâ  i  niezwykle gestym,
  33. dojrzaîym literacko stylem.  Bohaterem
  34. powieôci   jest   hacker  komputerowy,
  35. który dziëki specjalnym elektronicznym
  36. wszczepom     moûe    podîâczyê    sië
  37. "fizycznie"  do  sieci  komputerowej i
  38. podróûowaê   w   wirtualnym   ôwiecie.
  39. Wykonuje    na    zlecenie    wielkich
  40. korporacji   zadania,  które  polegajâ
  41. przede  wszystkim  na îamaniu systemów
  42. obronnych  pilnie  strzeûonych danych.
  43. Nie na darmo GIBSON nazywa go kowbojem
  44. cyberprzesyrzeni-caîoôê     przypomina
  45. bowiem western, hacker-rewolwerowca, a
  46. kradzieû   informacji-skok   na  bank.
  47. problem  z  GIBSONEM polega na tym, ûe
  48. swojâ  powieôê  napisaî w epoce, kiedy
  49. nie   byîo   mowy  o  internecie,  nie
  50. istniaîo  sîowo  hacker  (dlatego  nie
  51. spotkamy       go      na      kartach
  52. "Neuromancera"),    a    komputery   w
  53. praktyce  nie  zawëdrowaîy  jeszcze do
  54. domów.    Rok   1984,   data   wydania
  55. ksiâûki,   dziwnym   zrzâdzeniem  losu
  56. zbiegîa   sië   w  czasie  rozpoczëcia
  57. produkcji   komputera  domowego  nowej
  58. generacji-Macintosha  firmy  Apple.  W
  59. rëce  GIBSONA  to  cacko zawitaê miaîo
  60. jednak  duûo póúniej, bo wbrew pozorom
  61. nie   jest   on  specem  w  dziedzinie
  62. nowoczesnej technologi.
  63.  
  64. - Napisaîem "Neuromancera" na oliwkowo
  65. zielonej maszynie da pisania-wspomina.
  66. -Model  z 1927 roku, pewnie podobny do
  67. tego co uûywaî HEMINGWAY.  Nawet teraz
  68. uûywam  do pisania starega Macintosha.
  69. Mój  syn  ma za to naprawdë nowoczesny
  70. komputer.    Kiedy  go  zmieni,  stary
  71. dostanie  córka.   Z  kolei  poprzedni
  72. sprzët  córki otrzyma ûona.  Ja jestem
  73. na  dole  tego  îaïcucha  pokarmowego.
  74. Popularnoôê   jakâ  zdobyî  GIBSON  po
  75. opublikowaniu  "Neuromancera"  wzmogîa
  76. sië  jeszcze  w ciâgu kilku nastëpnych
  77. lat,  kiedy  okazaîo  sië,  ûe  masowo
  78. zaczëto uûywaê wymyôlonego terminu
  79.  
  80.            CYBERPRZESTRZEï,
  81.  
  82. A     powstaîy    pod    koniec    lat
  83. osiemdziesiâtych  Internet rozrósî sië
  84. do     niebywaîych    rozmiarów.     W
  85. "Neuromancerze"    sieê   komputerowa,
  86. nazywana   tam   "Matrix",   wyglâdaîa
  87. trochë inaczej.
  88.  
  89. -  W  mojej ksiâûce ludzie nie uûywali
  90. sieci, by przesyîaê przepisy kulinarne
  91. rodzinie  w Niemczech, nie uûywali jej
  92. dla celów osobistych-mówi dziô GIBSON.
  93. -Internet   byî  dla  mnie  takâ  samâ
  94. niespodziankâ   jak   upadek   Zwiâzku
  95. RADZIECKIEGO.  Pomysî cyberprzestrzeni
  96. nie   pojawiî  sië  dziëki  konkretnej
  97. wiedzy  technicznej - Gibson po prostu
  98. nieco  wczeôniej zauwaûyî pewne ogólne
  99. tendencje,  które  miaîy zadecydowaê o
  100. powstaniu                spoîeczeïstwa
  101. infromacyjnego.
  102.  
  103. -  Cyberprzestrzeï  to metafora, która
  104. pozwala  nam  osiâgnâc  miejsce, gdzie
  105. mniej  wiëcej  od  czasu drugiej wojny
  106. ôwiatowej, tworzyliômy stopniowo coraz
  107. wiëkszâ iloôê rzeczy okreôlanych przez
  108. nas  jako  cywilizacja  -  mówi  autor
  109. "neuromancera".       -      To      w
  110. cyberprzestrzeni   przeprowadzane   sâ
  111. operacje  bankowe.   W  rzeczywistoôci
  112. tam    wîaônie   trzymane   sâ   nasze
  113. pieniâdze.      Cyberprzestrzeï    to,
  114. zdaniem  Gibsona,  takûe to miejsce, w
  115. którym przeprowadzane sâ nasze rozmowy
  116. telefoniczne.  Nie istnieje fizycznie,
  117. wiëc   moûna   powiedzieê,   ûe   jest
  118. "wirtualne".  To zresztâ kolejne modne
  119. sîowo  z  krëgu cyberkultury.  Jeszcze
  120. innym jest
  121.  
  122.               CYBERPUNK,
  123.  
  124. który,   jako   okreôlenie   swoistego
  125. odîamu fantastyki, szybko przylgnâî di
  126. pisarskiej      generacji     GIBSONA,
  127. SHIRLEYA,   czy   BRUCE`A   STERLINGA.
  128. Opisywani   przez   nich   bohaterowie
  129. okazali  sië w pewnien sposób podobni:
  130. niedbali  (bo  nie przywiâzujâ wagi bo
  131. cielesnej  strony ûycia), samotni, nie
  132. potrafiâcy    nawiâzaê    kontaktu   z
  133. otoczeniem  (z  wyjâtkiem  konktaktu z
  134. materiâ  nieoûywionâ, tj.  komputerem)
  135. i  z  góry  przegrani.   Ich  symbolem
  136. staîy sië przyciemniane okulary, uûyte
  137. jako   motyw   w  jednym  z  opowiadan
  138. cyberpunkowych  -  "Mozart w okularach
  139. sîonecznych"   -   o  tym  jak  sîynny
  140. kompozytor  urodziî  sië  kilkaset lat
  141. póúniej   i  w  lustrzanych  okularach
  142. komponuje muzykë disco.
  143.  
  144. GiBSON,   szczëôliwy   ojciej   dwojga
  145. dzieci,  niezbyt  pasuje  do wizerunku
  146. cybernetycznego    ômiecia   (z   ang.
  147. "punk"  znaczy tyle, co "ômieê").  Ale
  148. termin   ten,   wymyôlony   jeszcze  w
  149. poîowie  lat  osiemdziesiâtych  szybko
  150. sië przyjâî.
  151.  
  152. -  W  pewnym  momencie spodziewano sië
  153. chyba po mnie, ûe bëdë ubranym w skóry
  154. facetem   z   irokezem   na  gîowie  i
  155. agrafkami  w  policzkach  - ômieje sië
  156. Gibson,   wspominajâc  swoje  pierwsze
  157. wystâpienie    telewizyjne.    Chociaû
  158. pozostaî  w  gîëbi  duszy  symaptykiem
  159. rocka,  to daleko mu do robienia sobie
  160. tatuaûy,   czy   stawiania  wîosów  na
  161. cukier.   Prywatnie najczëôciej sîucha
  162. ostatnio    P.J.Harvey,   ale   úródeî
  163. cyberpunku   upatruje  w  nieco  innej
  164. epoce.    Nurt   ten   wyszedî,   jego
  165. zdaniem,   z  albumu  "Diamonds  dogs"
  166. Davida Bowiego, komiksowego czasposiam
  167. "Heave  Metal"  i  filmów  takich, jak
  168. "Ucieczka  z Nowego Jorku", czy "Blade
  169. Runner".
  170.  
  171. "Neuromancer    doczekaî   sië   dwóch
  172. luúnycj  kontynuacji  - powieôci "Graf
  173. Zero"  i  "Mona  Lisa  Turbo", których
  174. akcja rozgrywa sië w tym samym ôwiecie
  175. wielkich, ponadnarodowych korporacji i
  176. sieci   komputerowych.   Potem  Gibson
  177. odszedî w stronë tematyki nieco innej,
  178. choê    wciâû   zwiâzanej   z   scince
  179. fiction..    TYm,   co  przyniosîo  mu
  180. najwiëkszy rozgîos byî jednak
  181.  
  182.            "Johny Mnemonic"
  183.  
  184. -  film nakrëcony na podstawie jednego
  185. z    jego   wczeôniejszch   opowiadaï.
  186. Poczâtkowo  powstaê miaî film ambitny,
  187. nisokbudûetowy     i     czarno-biaîy.
  188. Ostatecznie       wyszedî      kasowy,
  189. wysokobudûetowy przebój kinowy z Keavu
  190. Reevesem  w  roli  gîównej.(przyp.red:
  191. chujowy  do  bólu)  Rzecz o nietypowym
  192. kurierze,    który    dostarczaê    ma
  193. klientowi     gigabajty     informacji
  194. zapisane  we  wîasnej  gîowie.  Gibson
  195. napisaî   scenariusz  i  dostaî  kilka
  196. kolejnych  propozyji  z Hollywood.  Do
  197. strachu  przed  rzâdami  informacji  i
  198. ponadnarodowymi   koncernami   doszedî
  199. jeszcze   chyba  lëk  przed  nadmiernâ
  200. sîawâ,    co   zaowocowaîo   najnowszâ
  201. powieôciâ   "Idoru".    To   z   kolei
  202. historia    telwizyjnej    prezenterki
  203. stworzonej    caîkowicie   w   pamiëci
  204. komputera.   Nazywa sië Idoru, co jest
  205. japoïskim odpowiednikiem sîowa "idol".
  206. Zimna      kalkulacja,      poîâczenie
  207. wszystkich     najlepiej    widzianych
  208. kobiecych  cech,  powoduje, ûe Idoru z
  209. miejsca  staje  sië megagwiazdâ.  Nikt
  210. nie  wie,  ûe  kryjâ  sië za niâ tylko
  211. techno-projektanci   z  Tokio,  którzy
  212. caîâ  akcjë dokîadnie zaplanowali, nie
  213. spodziewajâc  sië, ûe ktoô sië zakocha
  214. w   ekranowej  gwieúdzie  i  postanowi
  215. pokochaê jâ osobiôcie.
  216.  
  217. Gibson    dostrzega   ponure   aspekty
  218. przyszîoôci, pisze o groúbie klasowego
  219. podziaîu spoîeczeïstwa na tych, którzy
  220. majâ  wiedzë i na tych, którzy jej nie
  221. posiadajâ   i   nie  zdobëdâ.   Wielka
  222. przepaôê   cywilizacyjna   bëdzie  sië
  223. powiëkszaê,    na   co   daje   proste
  224. lekarstwo:
  225.  
  226.            TRZY POSTULATY,
  227.  
  228. które  wspólnie  z  Brucem Sterlingiem
  229. przedstawiî  kilka  lat  temu na forum
  230. amerykaïskiej   National   Academy  of
  231. Sciences.    Po   pierwsze   -   kaûdy
  232. nauczyciel      païstwowych      szkól
  233. podstawowych i ôrednich w USA powinien
  234. dostaê   nieograniczony   i  bezpîatny
  235. dostëp   do   linii  telefonicznych  i
  236. kablowej telewizji.  Po drugie - kaûdy
  237. nauczyciel,   na   ûâdanie,   powinien
  238. otrzymaê  od  producenta darmowâ kopië
  239. dowolnego    programu   komputerowego,
  240. który ma byê sprzedawany w Stanach.
  241.  
  242. -  Czy  ktokolwiek  domaga  sië opîaty
  243. licencyjnej,   gdy  dziecko  uczy  sië
  244. alfabetu?    -  argumentuje  Gibson  i
  245. przedstawia   swój  trzeci  punkt:   -
  246. Ûadna  z  dwóch  powyûszych propozycji
  247. nie   powinna   mieê   zastosowania  w
  248. stosunku do szkól prywatnych.
  249.  
  250. Koszty    wprowadzenia    tych   zmian
  251. ponisîyby        prywatne        firmy
  252. telekomunikacyjne i komputerowe.  Jest
  253. wiëc   Gibson  rodzajem  wspóîczesnego
  254. Robin  Hooda  - chce odebraê bogatym i
  255. rozdaê  biednym,  niwelujâc  róûnice w
  256. systemie  edukacyjnym.  Do dziô Gibson
  257. -   mimo  ûe  uwaûany  za  eksperta  w
  258. dziedzinie  cyberkultury  -  pozostaje
  259. jednak   sceptyczne   wobec  osiâgniëê
  260. techniki.    Mówi,   ûe   ma  do  niej
  261. ambiwalentny   stosunek.    Prawie  na
  262. kaûdym  wykîadzie  musi sië tîumaczyê,
  263. ûe   nie   posiada  wîasnego  konta  w
  264. Internecie, ani nawet modemu.  Mimo to
  265. w  sieci  krâzâ  plotki, ûe podobno je
  266. ma.
  267.  
  268. - Nie chcë dostawaê co tydzieï trzystu
  269. wiadmoôci od nieznajomych, którzy chcâ
  270. ze mnâ nawiâzywaê konktakt - wyjaônia.
  271. -    Iloôê    zwyczajnej,    fizycznej
  272. korespondencji       i      informacji
  273. docierajâcych  do  mnie innymi drogami
  274. jest juû i tak przytîaczajâca.  Czyûby
  275. wizjoner infostrad baî sië informacji?
  276. Cóû,     doktor    Frankenstein    teû
  277. przestraszyî  sië  kiedyô  stworzonego
  278. przez siebie mostrum...
  279.  
  280.  
  281.            Filip Barciïski
  282.   z listopadowego "Plastika" zapodaî
  283.          Azzaro/Mawi+Link124
  284.             -Excess staff-
  285.  
  286.